Ik was dertien, tweede klas lyceum, gymnasium. In Amsterdam-Zuid.

In de omliggende dorpen en stadjes waren geen middelbare scholen. Dus op mijn school zaten kinderen uit Amstelveen, Badhoevedorp, Uithoorn, Volendam, Weesp.

Mijn vriendin woonde in Uithoorn. We hadden nog school op zaterdag, dus als we wilden afspreken moest dat op zondag.

Op zo'n zondag dat die vriendin bij mij was wisten we na een tijdje eigenlijk niet meer wat we verder moesten. Toen opperde mijn vader: waarom gaan jullie niet eens naar het Rijksmuseum. Wij daar naartoe. Ik was er twee keer eerder geweest, maar we wisten er heg noch steg. We dwaalden op goed geluk door het immense gebouw. Af en toe kwamen we een paar andere bezoekers tegen. Moet je tegenwoordig zien!

Op een gegeven moment kwamen we in een donkere ruimte, helemaal zwart ingericht, maar in die zwarte vitrines schitterde er van alles. Het bleek de schatkamer waar de juwelen werden tentoongesteld.

We keken onze ogen uit, onder andere naar een grote plaquette met een voorstelling van een oude man en een vrouw.

Toen werden we aangesproken door een suppoost. 'Weten jullie wel wat daar wordt uitgebeeld?' Nee, geen idee. En hij vertelde het verhaal van Cimon en Pero. De oude Cimon zat onschuldig gevangen, veroordeeld tot de hongerdood. Dagelijks werd hij bezocht door zijn dochter Pero. Zijn bewakers verwonderden zich dat hij niet zienderogen achteruit ging en na een maand nog leefde. Zij besloten hem vanaf dat moment te gaan bespieden. En zo zagen zij dat zijn dochter hem elke dag de borst gaf. Zoveel vindingrijkheid en liefde kon niet zonder gevolg zijn: Cimon werd vrijgelaten.

Toen we weer naar buiten liepen voelde het alsof ik op luchtkussens liep, ik veerde, ik was gegroeid. Ik voelde me opgenomen in een groter geheel, ik had daaraan deel gekregen.

Dat is wat kunst vermag. Want kunst geeft vorm in beelden, klanken of woorden wat al binnen in ons sluimert aan gevoelens, ervaringen,gedachten zonder dat wijzelf daaraan nog vorm hebben kunnen geven. Goede kunst gaat dus altijd over het leven, over alle aspecten daarvan. En dus ook over de dood. Tegelijk roept kunst daarover vragen op.

Die middag werd ik geraakt. En voorgoed werd kunst een rode draad in mijn leven.

Het verhaal van Cimon en Pero geldt als een van de basisverhalen in de Romeinse cultuur over liefde. Bij Pero zien we een aantal aspecten van die liefde: toewijding, empathie, bekommernis, zorg, trouw, ze geeft niet op,creativiteit, vindingrijkheid.

En dat alle s heeft zijn wortels in verontwaardiging over het onrecht dat Cimon is aangedaan. Al die aspecten herken ik bij Kezban en bij de VPSG. Beide organisaties zijn ontstaan omdat vrouwen verontwaardigd en boos waren over het onrecht andere vrouwen aangedaan. Denk aan eerwraak, seksueel geweld, huiselijk geweld. En ze lieten het niet bij verontwaardiging maar kwamen in actie! Dus wel iets anders dan het zwelgen in verontwaardiging waarmee de sociale media tegenwoordig vollopen.

De stichting Kezban voert de naam van de door haar (ex)man vermoorde vrouw Kezban. Zo blijft zij genoemd en wordt daarmee in ere gehouden. Ook de VPSG werd opgericht om onrecht van seksueel geweld aan te pakken. In beide gevallen vanuit het idee: wij kunnen dit misbruik en dit onrecht niet over onze kant laten gaan. De verhalen daarover moeten gehoord worden en wie getroffen zijn moeten worden geholpen. Dat is een andere beweging dan de meeste mensen doen met wegkijken of bagatelliseren.

Vindingrijk waren en zijn die vrouwen van het begin. Vindingrijk is het woord dat ik vandaag wil munten. Het roept bij mij het beeld op van een onuitputtelijke bron van ideeën, mogelijkheden en oplossingen. Daarmee maak je een ander rijk, waardoor je ook zelf rijk wordt. Is dat nou een vrouwenwoord? Ik heb daarvan geen wetenschappelijk bewijs. Maar zou het zo kunnen zijn dat eeuwen van oplossingen vinden voor de praktische kanten van het leven in onze genen is gaan zitten? Wie weet...

Kezban en VPSG, met toewijding en creativiteit aan de slag! Ja, dan komt bij mij dat woord vindingrijk weer boven. Want wat zijn de vrouwen die in de loop van de afgelopen 30 jaar de VPSG hebben gevormd steeds weer vindingrijk geweest. Kezban ken ik natuurlijk nog niet zo lang, maar daar herken ik veel van wat ik door de jaren heen bij de VPSG heb gezien, zoals bondgenoten zoeken, roeien met de riemen die je hebt, aan de slag gaan.

Ongeveer gelijk met de VPSG werden er in meer provincies werkgroepen seksueel misbruik en geloof./godsdienst opgericht. De meesten heb ik goed gekend. Allemaal zijn ze inmiddels verdwenen. De VPSG vond ik steeds de meest bijzondere. En toen ik bij mijn vorige baan, de landelijke organisatie van de Protestantse Kerk vertrok, hoopte ik dat ik gevraagd zou worden voor het bestuur van de VPSG. En dat gebeurde. En wat een eer om vervolgens bij de VPSG te kunnen werken!

Ik heb nog een aspect van mijn beginverhaal niet genoemd, die suppoost. Wie hij was weet ik niet. Hij sprak ons aan, twee meisjes van dertien. En hij vertelde ons een verhaal. Waarom? Misschien verveelde hij zich wel. Maar wat geeft het? Hij gaf ons het verhaal van Cimon en Pero. Een verhaal over liefde. Over verontwaardiging bij onrecht. Over trouw en toewijding. Over Pero een vindingrijke vrouw die het leven van haar vader redde. Ik werd door zijn verhaal geraakt. En nu geef ik het weer door. Zo gaat dat. En zo moet het steeds weer gaan. Ik hoop dat bij de VPSG die traditie wordt vastgehouden. Want wat is het goed als er plekken zijn als Kezban en de VPSG waar steeds weer verhalen mogen klinken. Ook als het verhalen van verschrikking zijn. En wat prachtig als er dan luisteraars zijn die die verhalen uithouden...En helemaal schitterend wanneer er dan ook verhalen klinken van hoop, van toewijding en trouw, van meegevoel en vindingrijkheid. Soms is het dan raak, een wonder.

IK ben dus heel blij en dankbaar dat ik zo een aantal jaren in de traditie van de VPSG heb mogen staan. Met vindingrijke collega's. En ik dank jullie aanwezigen dat jullie je zo ook vanmiddag even hebt willen invoegen in die traditie.

Haarlem, 25 oktober 2017

Jeannette M.Deenik-Moolhuizen